Doira -  bu yassi shakl bo‘lib, uning hamma nuqtalari markaziy nuqtadan bir xil masofada joylashgan bo‘ladi.

Endi esa yangi hajmli shaklni birgalikda o`rganamiz. Bu hajmli shaklning nomi- bu silindr.

Silindr - bu tepasida va pastida doira shakli bo'lgan va ularni birlashtirib turadigan tekis tomonlarga ega hajmli shakl.

Masalan:

1. "Konserva bankasini ko‘rib chiqing."

• Uning yuqori va pastki qismi bir xil doira shaklida.
• Ortasida silliq egri sirt bor.

2. "Qalamdonni eslang."

• Qalamdon ham silindr shaklida bo‘lib, uning yuqori va pastki qismi doira shaklida.

Silindrning qismlari

• Asoslar: Silindrning yuqori va pastki qismidagi ikkita bir xil doira.
• Yon sirt: Asoslar orasini bog‘laydigan silliq egri sirt.
• Balandlik: Yon sirtning uzunligi, ya’ni ikkita asos orasidagi masofa.

Quyidagi jadvalda esa doira, silindr va ularga o`xshab ketadigan shakl va jismlar tasvirlangan.

Silindrning yoyilmasi — bu silindrni tekis sirtga yoyib chiqarilgan shakli.

Yoyilmada silindrning ikkita asoslari ( doiralar ) va yon sirti ( to`g`ri to`rtburchak ) tasvirlangan bo‘ladi.

Keling, birgalikda quyidagi silindrning yoyilmasini o`rganamiz.

Silindrning yoyilmasini chizish uchun uning $2$ ta asosi va yon yoqini bir-biriga bog‘lab chizamiz.

Bugun biz silindr va silindrning yoyilmasi haqida o‘rganib chiqdik. Sizlar bilan birgalikda quyidagi muhim bilimlarni muvaffaqiyatli egalladik:

1. Silindr — bu ikki bir xil doira asosidan iborat bo‘lgan uch o‘lchovli shakl.
2. Silindrning qismlari: asoslar, yon sirt va balandlik.
3. Silindrning yoyilmasi — bu silindrni tekis sirtga yoyib chiqarilgan shakli.

Endi sizlar silindr va uning yoyilmasi haqida bilasiz va ularni turli masalalarda qo‘llay olasiz. Bu sizga hayotda ham, o‘qishda ham katta yordam beradi.

"Matematika tabiiy shakllarning go‘zalligini ochib beradi, silindr esa oddiylik va mukammallikning timsolidir."

Platon