Aylana — bu biror nuqtadan baravar masofada joylashgan nuqtalarning yig‘indisidan hosil bo‘lgan egri chiziq.

Quyidagi jadvalda aylananing ko`rinishi va aylanaga o`xshash shakl tasvirlangan.

Aylananing markazi$-$bu aylananing o'rtasidagi nuqta.

Aylananing chegarasi$-$bu aylananing tashqi chizig'i.

Quyidagi rasmda aylananing markazi va chegarasini ko`rishingiz mumkin.

Doira — bu aylana bilan uning ichki qismidan iborat shakl. Ya’ni, aylana chegarasiga qo‘shimcha ravishda uning ichki qismi ham doiraga kiradi.

Quyidagi jadvalda doiraning ko`rinishi va doiraga o`xshash shakl tasvirlangan.

Doiraning markazi $-$ bu doiraning o'rtasidagi nuqta.

Doiraning chegarasi $-$ bu doiraning tashqi chizig'i.

Quyidagi rasmda doiraning markazi va chegarasini ko`rishingiz mumkin.

Radius — bu aylananing yoki doiraning markazidan uning chegara nuqtasigacha bo‘lgan masofa.

Barcha radiuslar uzunligi bir xil bo‘ladi.

Diametr — bu aylananing yoki doiraning markazidan o‘tib, ikki tomoni chegara nuqtalariga yetadigan kesma.

Diametr radiusning ikki barobariga teng.

Quyidagi jadvalda aylananing radiusi va diametrini ko`rishingiz mumkin.

Quyidagi jadvalda esa doiraning radiusi va diametrini ko`rishingiz mumkin.

Bugun biz aylana va doira haqida o‘rganib chiqdik. Sizlar bilan birgalikda quyidagi muhim bilimlarni muvaffaqiyatli egalladik:

1. Aylana — bu tekislikdagi bir nuqtadan bir xil masofada joylashgan barcha nuqtalarning to‘plami.
2. Doira — bu aylana bilan chegaralangan tekislikning ichki qismi.
3. Aylana bilan bog‘liq atamalar: markaz, radius, diametr, vatar va yoy.
4. Aylana va doiraning farqi — aylana faqat chetki chiziq, doira esa ichki qism.

Endi sizlar aylana va doirani osongina farqlay olasiz va ularga oid masalalarni yecha olasiz. Bu sizga hayotda ham, o‘qishda ham katta yordam beradi.

Tabiat o‘z shakllarida aylanaga ustuvorlik beradi, chunki aylana – cheksiz uyg‘unlik timsolidir.

Leonardo da Vinchi