Hajmli shakllar — bu biz doimo foydalanadigan, qo‘l bilan ushlash mumkin bo‘lgan shakllar. Ularning uzunligi, kengligi va balandligi (qalinligi) bor. |
Quyidagi jadvalda ba`zi hajmli shakllarning nomlari, ko`rinishi va hayotimizda uchratishimiz mumkin bo`lgan ularga o`xshash buyumlar ko`rsatib o`tilgan. |
![]() |
||
![]() |
||
![]() |
||
![]() |
||
![]() |
||
![]() |
Endi esa ba`zi hajmli shakllar haqida to`liqroq ma`lumotga ega bo`lamiz. Bu shakllar to`g`ri burchakli parallelepiped va kub shakllaridir. |
To'g'ri burchakli parallelepiped bu uzunroq quti shakli. Uning hamma burchaklari to'g'ri va yoqlari to'g'ri to'rtburchak bo'ladi. |
Quyidagi rasmda siz to`g`ri burchakli parallelepiped va uning elementlar (balandligi, bo`yi, eni va yog`i)ini ko`rishingiz mumkin. |
Kub barcha tomonlari teng va qutiga o'xshagan hajmli shakl. |
Quyidagi rasmda siz kub va uning elementlar (qirrasi va yog`i)ini ko`rishingiz mumkin. |
|
Hajm — bu biror shaklning ichidagi joyning miqdori. Ya’ni, shakl ichiga necha birlik kub sig‘ayotganini hisoblash demakdir. |
||
Quyida berilgan jism nechta kubchalardan tashkil topganini topish uchun har bir kubchalarni raqamlab sanaymiz. |
||
|
||
Demak jism ta kubchalardan tashkil topgan. |
||
Hajm — bu shakl ichiga necha birlik kub sig‘ayotganini hisoblash! |
||