Testbor

Hajmlishakllar

Hajmli shakllar — bu biz doimo foydalanadigan, qo‘l bilan ushlash mumkin bo‘lgan shakllar. Ularning uzunligi, kengligi va balandligi (qalinligi) bor.

Quyidagi jadvalda ba`zi hajmli shakllarning nomlari, ko`rinishi va hayotimizda uchratishimiz mumkin bo`lgan ularga o`xshash buyumlar ko`rsatib o`tilgan.

Shar geogebra
Silindr geogebra
Piramida geogebra
Kub geogebra
Konus geogebra
Kuboid geogebra

Endi esa ba`zi hajmli shakllar haqida to`liqroq ma`lumotga ega bo`lamiz. Bu shakllar to`g`ri burchakli parallelepiped va kub shakllaridir.

To'g'ri burchakli parallelepiped - bu uzunroq quti shakli. Uning hamma burchaklari to'g'ri va yoqlari to'g'ri to'rtburchak bo'ladi.

Quyidagi rasmda siz to`g`ri burchakli parallelepiped va uning elementlar (balandligi, bo`yi, eni va yog`i)ini ko`rishingiz mumkin.

geogebra

Kub - barcha tomonlari teng va qutiga o'xshagan hajmli shakl.

Quyidagi rasmda siz kub va uning elementlar (qirrasi va yog`i)ini ko`rishingiz mumkin.

geogebra

Shakllarninghajmi

Hajm — bu biror shaklning ichidagi joyning miqdori. Ya’ni, shakl ichiga necha birlik kub sig‘ayotganini hisoblash demakdir.

Quyida berilgan jism nechta kubchalardan tashkil topganini topish uchun har bir kubchalarni raqamlab sanaymiz.

geogebra geogebra

Demak jism 5 ta kubchalardan tashkil topgan.

Hajm — bu shakl ichiga necha birlik kub sig‘ayotganini hisoblash!