Simmetriya — bu biror shaklning ikki yoki undan ortiq qismi bir-biriga o‘xshash bo‘lgan holatdir. Ya’ni, agar shaklni teng ikkiga bo‘lsangiz, ikki tomoni ham bir-biriga aynan mos keladi.

  • Masalan:
    • Qog‘ozni ikki marta bukish orqali hosil qilingan shakl — bu simmetriya misoli.
    • Yoki, tabiatdagi qushlar, gulzorlar, yoki hatto odamning yuzi ham simmetrik bo‘ladi.

Simmetriya o‘qi — bu shaklni teng ikkiga bo‘ladigan chiziq yoki yo‘nalish. Agar shaklni simmetriya o‘qiga nisbatan qaytarib qo‘ysangiz, ikki tomoni bir-biriga mos keladi.

Quyidagi rasmlarda simmetriya o`qiga ega shakllar va simmetriya o`qi tasvirlangan.

geogebrageogebra

Quyidagi chizmadagi chiziq esa simmetriya o'qi emas.

geogebra

Simmetriya o‘qiga nisbatan shakllarni davom ettirish — bu bir tomondagi shaklni ko‘chirib, ikkinchi tomonga aynan shu shaklni takrorlash demakdir. Bunda ikki tomon ham bir-biriga simmetrik bo‘ladi.

  • Buni quyidagi ketma-ketlikda bajaramiz.

    1. Birinchi, simmetriya o‘qini aniqlaymiz (masalan, chiziq yoki yo‘nalish).
    2. Keyin, bir tomondagi shaklni o‘lchab olamiz va uni ikkinchi tomonga aynan shunday qilib chizamiz.

Keling, yarim yulduz shaklini berilgan to‘g‘ri chiziqqa nisbatan simmetrik ravishda ko‘chiramiz.

geogebra
geogebra