Piramida — bu asosi ko‘pburchakdan iborat bo‘lgan uch o‘lchovli shakl bo‘lib, uning yon yoqlari har doim uchburchaklardan iborat.

Quyidagi uchburchakli piramida va unga o`xshash bino tasvirlangan.

geogebra

Piramidalarning nomlanishi ularning asosiga bog`liq. 

Masalan, agar piramidaning asosi uchburchakdan iborat bo`lsa, piramida uchburchakli piramida deb nomlanadi.

Quyidagi jadvalda esa piramidaning nomlari, ko`rinishi va asosi tasvirlangan.

Uchburchak piramida To'rtburchak piramida Beshburchak piramida

Oltiburchak piramida

geogebra geogebra geogebra geogebra
geogebra geogebra

geogebra

geogebra

Endi esa piramidaning elementlari bilan yaqindan tanishamiz.

Quyida piramidaning elementlari keltirib o`tilgan.

Bular:

  1. Piramidaning uchi
  2. Piramidaning qirrasi
  3. Piramidaning yon yog`i
  4. Piramidaning asosi

Quyidagi rasmda esa uchburchakli piramidaning elementlarini ko`rishingiz mumkin.

geogebra

A - uchi, b - yon yog'i, c - asosi, e - qirrasi.

Uchburchakli piramidaning uchlari soni 4 ta, qirralari soni esa 6 ta.

Uchburchakli piramidaning uchlari

Uchburchakli piramidaning qirralari

geogebra geogebra

4ta

6ta

To`rtburchakli piramidaning uchlari soni 5 ta, qirralari soni esa 8 ta.

To'rtburchakli piramidaning uchlari

To'rtburchakli piramidaning qirralari

geogebra geogebra
5ta

8ta

Piramidaning yoyilmasi — bu piramidani tekis sirtga yoyib chiqarilgan shakli.

Yoyilmada piramidaning asosi va yon yoqlari tasvirlangan bo‘ladi.

Keling, birgalikda quyidagi uchburchakli piramidaning yoyilmasini o`rganamiz.

geogebra

Piramidaning yoyilmasini chizish uchun uning 1 ta asosi va 3 ta yon yoqlarini bir-biriga bog‘lab chizamiz.

geogebra

Bugun biz piramida , piramidaning turlari , va piramidaning yoyilmasi haqida o‘rganib chiqdik. Sizlar bilan birgalikda quyidagi muhim bilimlarni muvaffaqiyatli egalladik:

  1. Piramida — bu asosi ko‘pburchakdan iborat bo‘lgan uch o‘lchovli shakl.
  2. Piramidalarning turli xil turlari mavjud: uchburchakli, to‘rtburchakli, beshburchakli va hokazo.
  3. Piramidaning yoyilmasi — bu piramidani tekis sirtga yoyib chiqarilgan shakli.

Endi sizlar piramidalar va ularning yoyilmalari haqida bilasiz va ularni turli masalalarda qo‘llay olasiz. Bu sizga hayotda ham, o‘qishda ham katta yordam beradi.

"Matematika bu – olamning tuzilishini anglash kaliti, piramidalar esa uning eng mukammal shakllaridan biridir."

Platon