Yaxlitsonlarqo'shish

Yaxlit sonlarni qo'shganimizda, ularning o'nlikdagi raqamlarini qo'shib hisoblaymiz.

geogebra

Ikkixonalisonlarniqo'shish

Ikki xonali sonlarni qo‘shishda biz avval o‘nliklarni , keyin birlarni qo‘shamiz.

Masalan, 32 va 43 sonlarning yig'indisini ko'rib chiqamiz.

geogebra

Sonlarning o'nliklarini qo'shamiz.

+ =  
3 ta o'nlik   4 ta o'nlik   7 ta o'nlik

Sonlarning birliklarini qo'shamiz.

geogebra

+ geogebra = geogebra
2 ta birlik   3 ta birlik   5 ta birlik

Sonning o'nlik va birliklarini qo'shamiz.

+ geogebra = geogebra
7 ta o'nlik   5 ta birlik   75

Ikki xonali sonlarni qo‘shish orqali biz katta sonlar bilan ishlashni o‘rganamiz va murakkab masalalarni hal qilishga tayyorlanamiz.

Ko'pkomponentliqo'shish

Ko‘p komponentli qo‘shish — bu uchta yoki undan ortiq sonlarni birgalikda qo‘shishdir.

Endi esa birgalikda quyidagi misolni ko`rib chiqamiz.

12+23+41

Amallarni chapdan o'ngga qarab bajaramiz.

12+123+241

Birinchi yig'indini hisoblaymiz.

12+23=35

 geogebra

Ikkinchi yig'indini hisoblaymiz.

35+41=76

geogebra

Qavs — bu matematikada biror amalni birinchi bajarish kerakligini bildiruvchi belgi. Qavs ichidagi amalni avval hisoblash kerak, so‘ng qolgan amallarni bajaramiz.

Agar bir nechta sonni qo‘shish kerak bo‘lsa va qavs ishtirok etsa, quyidagi tartibda ishlaymiz:

a) Avval qavs ichidagi amalni bajaramiz:

Qavs ichidagi sonlarni qo‘shib, natijani topamiz.

b) Keyin qolgan amallarni bajaramiz:

Qavs ichidagi natijani qolgan sonlar bilan qo‘shamiz.

Quyidagi qavs ishtirok etgan ko`p komponentli qo`shish misolini birgalikda ko`rib chiqamiz.

11+21+32

Ifodada qavs qatnashganligi uchun qavs ichidagi yig'indi birinchi bajariladi.

11+221+132

Qavs ichidagi yig'indini hisoblaymiz.

21+32=53

geogebra

Qavs tashqarisidagi qo'shish amalini bajaramiz.

11+53=64

geogebra

Qavs ichidagi amalni avval bajaramiz, so‘ng qolgan amallarni bajaramiz!

Qo'shishningguruhlashxossasi

Qo‘shishning guruhlash xossasi shunday deydi:

Sonlarni qo‘shishda ularni qanday guruhlarga ajratib qo‘shsangiz ham, natija bir xil bo‘ladi.

Boshqacha qilib aytganda, agar siz uchta yoki undan ko‘p sonni qo‘shayotgan bo‘lsangiz, ularni istalgan tartibda guruhlab qo‘shishingiz mumkin — yig‘indi o‘zgarmaydi.